-
Ngay cả khi chiến tranh kết thúc vào ngày mai,
Ukraine vẫn có thể phá sản vào năm 2026
Có một lỗ hổng lớn trong tài chính của Kyiv
mà không có khoản tăng thuế nào hoặc khoản quyên góp nào của phương Tây có thể lấp đầy được
________________
Ian Proud _ 26 tháng 3 năm 2025
Không có kế hoạch nào được đưa ra để tài trợ cho ngân sách Ukraine sau năm 2025.
Ngay cả khi chiến tranh kết thúc vào mùa hè năm 2025, sẽ mất một thời gian để cắt giảm chi tiêu quân sự, khiến các quốc gia châu Âu phải chịu thiệt. Không rõ giới tinh hoa châu Âu có hiểu đầy đủ về chi phí chính trị hay không, bất kể chiến tranh kéo dài bao lâu.
Với các cuộc đàm phán chuyên sâu do Hoa Kỳ làm trung gian đang diễn ra tại Ả Rập Xê Út với sự tham gia của các phái đoàn Ukraine và Nga, hy vọng đang dâng cao rằng chính quyền Trump cuối cùng sẽ có thể chấm dứt chiến tranh.
Nhưng ngay cả khi chiến tranh kết thúc vào ngày mai, sẽ là không khôn ngoan khi cho rằng Ukraine có thể cắt giảm chi tiêu quân sự xuống gần mức trước chiến tranh.
Ukraine hiện có gần 900.000 nam nữ quân nhân , tăng gấp ba lần so với thời bình, và con số đó không tính đến những tổn thất không thể phục hồi do tử vong và thương tích. Các ước tính khác nhau rất nhiều, nhưng tỷ lệ thương vong thường được cho là lên tới hàng trăm nghìn, với khoản bồi thường được cung cấp cho những người bị thương và gia đình của người đã khuất .
Do đó, cuộc chiến ở Ukraine đã gây ra tổn thất tài chính rất lớn cho quốc gia này. Chi tiêu quốc phòng của Ukraine đã tăng gấp mười lần kể từ khi ngân sách năm 2021 được công bố , khi các khoản thanh toán phúc lợi xã hội là khoản chi lớn nhất của quốc gia này.
Điều này đã để lại một lỗ hổng lớn trong tài chính của Ukraine mà không có mức tăng thuế nào hoặc khoản tài trợ nào từ phương Tây có thể lấp đầy trong một thời gian dài mà không gây ra hậu quả chính trị.
Kể từ năm 2022, Ukraine đã thâm hụt ngân sách trung bình hơn 22% GDP. Dựa trên tỷ giá hối đoái hiện tại, thâm hụt ngân sách của Ukraine vào năm 2025 lên tới khoảng 41,5 tỷ đô la. Và điều đó giả định rằng chi tiêu quốc phòng sẽ giảm nhẹ trong năm nay. Trong trường hợp hy vọng là không thể xảy ra là chiến tranh sẽ tiếp tục cho đến cuối năm, nhà nước Ukraine sẽ cần phải điều chỉnh ngân sách của mình theo hướng tăng như đã làm vào năm 2024.
Ngày nay, doanh thu trong nước của Ukraine, bao gồm thuế, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế quan, chỉ trang trải được chi phí cho nỗ lực quốc phòng, chiếm 64% tổng chi tiêu ngân sách vào năm 2024. Bao gồm cả việc tăng thuế đáng kể khi chiến tranh diễn ra. Tổng doanh thu thuế sẽ tăng hơn 100% kể từ khi chiến tranh bắt đầu và thuế thu nhập cá nhân tăng hơn 200%. Đây là một quốc gia mà theo Trung tâm Wilson, 50% dân số sống ở mức tối thiểu.
Do bị cắt đứt khỏi thị trường vốn quốc tế nên Ukraine phải bù đắp khoản chênh lệch này thông qua viện trợ và các khoản vay từ các quốc gia phương Tây.
Nói một cách đơn giản, các khoản quyên góp và cho vay của phương Tây đã trả lương cho các viên chức nhà nước Ukraine và duy trì hoạt động của các tòa nhà. Khi bắt đầu chiến tranh, các khoản quyên góp được thực hiện dưới hình thức viện trợ tài chính miễn phí để đáp ứng nhu cầu ngân sách và quân sự của đất nước. Theo Viện Kiel, Hoa Kỳ đã cung cấp hơn 50 tỷ đô la viện trợ ngân sách trực tiếp. Liên minh châu Âu đã cung cấp 51,5 tỷ đô la viện trợ tài chính - tức là hỗ trợ ngân sách - trong giai đoạn 2022-2024.
Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2024, viện trợ miễn phí đã dần chuyển sang cho vay vì các chính phủ phương Tây cảm thấy chi phí chính trị và kinh tế của hỗ trợ tài chính không giới hạn.
Vì vậy, Ukraine ngày càng phải vay tiền. Về một số khía cạnh, điều đó là bình thường. Các chính phủ có xu hướng vay nợ nhiều vào thời chiến. Vương quốc Anh chỉ thanh toán các khoản nợ chiến tranh Thế chiến II cho Hoa Kỳ và Canada vào năm 2006.
Do đó, nợ của Ukraine đã tăng vọt lên hơn 100% GDP và, điều quan trọng là chi phí trả nợ đã tăng gấp ba lần và hiện chiếm khoản chi lớn thứ hai trong ngân sách của Ukraine, sau chi tiêu quân sự. Để đưa điều đó vào bối cảnh, Ukraine sẽ chi gấp đôi số tiền để trả nợ vào năm 2025 so với số tiền chi cho sức khỏe của người dân. Tỷ lệ đó sẽ chỉ tăng lên khi chiến tranh kéo dài.
Ukraine gần như có thể trang trải được chi phí vào năm 2025 nhờ khoản vay Tăng tốc doanh thu bất thường của G7 được thỏa thuận vào tháng 6 năm 2024. Là một phần trong thỏa hiệp cuối cùng của Chính quyền Biden sắp mãn nhiệm, khoản đóng góp 20 tỷ đô la Mỹ cho khoản vay của G7 đã được chuyển thông qua Ngân hàng Thế giới để cung cấp hỗ trợ dựa trên dự án cụ thể - tức là giúp xây dựng lại cơ sở hạ tầng điện - thay vì hỗ trợ ngân sách chung.
Điểm quan trọng là tôi không thấy có kế hoạch nào về cách đáp ứng nhu cầu ngân sách của Ukraine từ năm 2026 trở đi. Ngay cả khi chiến tranh kết thúc vào ngày mai, Ukraine vẫn có nguy cơ hết tiền vào năm 2026 nếu các nước tài trợ phương Tây cho rằng nước này có thể quay lại chi tiêu trước chiến tranh vào Ngày đầu tiên.
Do đó, câu hỏi lớn là Ukraine có thể cắt giảm chi tiêu quân sự nhanh như thế nào vào năm 2026 và ai sẽ bù đắp khoản thiếu hụt. Để cân bằng sổ sách vào năm 2026, Ukraine sẽ cần cắt giảm chi tiêu quân sự của mình 80%, tương đương khoảng 41 tỷ đô la.
Nhưng những người ra quyết định ở Kyiv có thể dễ hiểu là thúc đẩy duy trì một đội quân lớn để chống lại mối đe dọa xâm lược của Nga trong tương lai. Trong khi chi tiêu khổng lồ cho vũ khí và đạn dược từ chiến tranh có thể giảm đi, việc duy trì một đội quân thường trực, ngay cả khi quân số của nó bị giảm, vẫn sẽ phải trả giá đắt. Ngay cả khi thâm hụt ngân sách trong tương lai của Ukraine không cao tới 41 tỷ đô la, thì cũng dễ hình dung rằng nó có thể là 20 tỷ đô la.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng không kỳ vọng Ukraine có thể tiếp cận các thị trường cho vay quốc tế trước năm 2027. Điều đó sẽ khiến nhà nước Ukraine phải tìm đến các quốc gia tài trợ để xin thêm vốn. Với việc chính quyền Trump muốn cắt giảm các cam kết tài chính với Ukraine và thay vào đó tập trung vào đầu tư, bao gồm cả đầu tư khoáng sản, áp lực sẽ đè nặng lên các quốc gia châu Âu.
Có rủi ro chính trị đáng kể ở đây. Trong vài ngày qua, người châu Âu đã đấu tranh để đồng ý với một gói vũ khí bổ sung trị giá 5 tỷ đô la cho Ukraine . Việc tài trợ 20 tỷ đô la để hỗ trợ ngân sách cho Ukraine vào năm 2026 sau lệnh ngừng bắn trong năm nay vẫn có thể báo hiệu sự phản ứng dữ dội từ những người theo chủ nghĩa dân tộc cánh tả và cánh hữu tin rằng chiến tranh nên kết thúc vào năm 2022. Tôi đánh giá Vương quốc Anh và châu Âu sẽ thấy rằng việc chống đỡ chiến tranh sau năm nay mà không có Hoa Kỳ là không bền vững về mặt kinh tế và chính trị. Đó là một lý do khác tại sao các nhà lãnh đạo châu Âu nên ủng hộ các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra.
Ian Proud
Ian Proud là thành viên của Dịch vụ ngoại giao của Hoàng gia Anh từ năm 1999 đến năm 2023. Ông từng là Cố vấn kinh tế tại Đại sứ quán Anh tại Moscow từ tháng 7 năm 2014 đến tháng 2 năm 2019. Trước Moscow, ông đã tổ chức Hội nghị thượng đỉnh G8 năm 2013 tại Lough Erne, Bắc Ireland, làm việc tại số 10 Phố Downing. Gần đây, ông đã xuất bản hồi ký của mình, "Một kẻ lạc loài ở Moscow: Ngoại giao Anh tại Nga đã thất bại như thế nào, 2014-2019."
__________________
Even if the war ended tomorrow,
Ukraine could end up broke by 2026
There's a gaping hole in Kyiv’s finances that no amount of tax increases or Western donations will be able to fill
__________________
Ian Proud _ Mar 26, 2025
There is no plan in place to fund the Ukrainian budget after 2025.
Even if the war ends by the summer of 2025, it will take some time to reduce military expenditures, leaving European nations on the hook. It’s not clear that European elites have fully understood the political costs, however much longer the war continues.
With intensive, U.S.-brokered negotiations ongoing in Saudi Arabia involving separate Ukrainian and Russian delegations, hopes are rising that the Trump administration will finally be able to bring an end to the war.
But even if the war ends tomorrow, it would be unwise to assume that Ukraine could reduce military spending close to prewar levels.
Ukraine now has almost 900,000 men and women at arms, a threefold increase from peacetime, and that doesn’t take into account irrecoverable losses through death and injury. Estimates vary widely, but the casualty rate is commonly thought to number in the hundreds of thousands, with compensation provided to the injured and families of the deceased.
The war in Ukraine has therefore come at a vast financial cost to that country. Ukraine’s defense spending has risen tenfold since the 2021 budget was announced, when social welfare payments were the country’s biggest expenditure.
This has left a gaping hole in Ukraine’s finances that no amount of tax increases or Western donations will be able to fill over a sustained period without political consequences.
Since 2022, Ukraine has run an average budget deficit of over 22% of GDP. Based on the current exchange rate, Ukraine’s budget shortfall in 2025 amounts to around $41.5 billion. And that assumes defense spending falling slightly this year. In the hopefully unlikely event that war continues to the end of the year, the Ukrainian state would need to revise its budget upwards as it did in 2024.
Today, Ukraine’s domestic revenue, including taxes, excise, and duties, just about covers the cost of the defense effort, which in 2024 accounted for 64% of its total budget expenditure. That includes significant tax increases as the war has gone on. Total tax revenue will have risen by more than 100% since the war started and personal income taxes by over 200%. This in a country in which, according to the Wilson Center, 50% of the population lives at a basic subsistence level.
As Ukraine is cut off from international capital markets, it has had to meet the difference through aid and loans from Western nations.
Put simply, Western donations and loans have paid the salaries of Ukrainian state officials and kept the lights on in their buildings. At the start of the war, donations took the form of free financial aid to meet the country’s budgetary and military needs. According to the Kiel Institute, the United States has provided just above $50 billion in direct budgetary assistance. The European Union provided $51.5 billion in financial assistance – i.e., budgetary support – between 2022 and 2024.
However, since the start of 2024, free aid has progressively shifted to lending as Western governments have felt the political and economic cost of unlimited financial assistance.
So, Ukraine has increasingly resorted to borrowing money. In some regards, that is to be expected. Governments tend to borrow heavily at times of war. The UK only settled its World War II war debts to the United States and Canada in 2006.
Ukrainian debt has therefore soared to over 100% of GDP and, critically, the cost of servicing its debt has tripled, and now makes up the second largest line of expenditure in Ukraine’s budget, after military spending. To put that into context, Ukraine will spend more than twice the amount on servicing its debt in 2025 than it spends on the health of its population. That ratio will only widen the longer the war continues.
Ukraine should just about be able to make ends meet in 2025 thanks to the G7 Extraordinary Revenue Acceleration loan agreed in June 2024. As part of a last-ditch compromise by the outgoing Biden Administration, the $20 billion U.S. contribution to the G7 loan was directed through the World Bank to provide specific project-based support – i.e., to help rebuild power infrastructure - rather than generalized budgetary support.
The crucial point is that I’ve seen no plans for how Ukraine’s budgetary needs will be met from 2026 onward. Even if the war ends tomorrow, Ukraine may still be at risk of running out of money in 2026 if Western donor countries falsely assume that it will be able to return to prewar spending on Day One.
Therefore, the big question is how quickly Ukraine can reduce military spending in 2026 and who will cover the shortfall. To balance the books in 2026, Ukraine would need to reduce its military spending by 80%, or around $41 billion.
But decision-makers in Kyiv may understandably push to maintain a big army against the threat of future Russian aggression. While the huge expenditure in weapons and ammunition from war fighting may fall away, maintaining a standing army, even if its numbers are reduced, would still carry a heavy price. Even if Ukraine’s future budget deficit wasn’t as high as $41 billion, it is easy to imagine that it might be $20 billion.
The International Monetary Fund also doesn’t expect Ukraine to be able to access international lending markets before 2027. That will leave the Ukrainian state reaching out to donor nations for additional funding. With the Trump administration looking to pare back its financial commitments to Ukraine and focus instead on investing, including in minerals, the pressure will be on European states.
There is significant political risk here. In the past few days, the Europeans struggled to agree to an additional weapons package of $5 billion for Ukraine. Funding $20 billion in budgetary support to Ukraine in 2026 following a ceasefire this year may still herald a backlash from those on the nationalist left and right who believe the war should have ended in 2022. I assess the UK and Europe would find it economically and politically unsustainable to prop up the war beyond this year without the United States. That’s another reason why European leaders should get behind ongoing peace negotiations.
Ian Proud
Ian Proud was a member of His Britannic Majesty's Diplomatic Service from 1999 to 2023. He served as the Economic Counsellor at the British Embassy in Moscow from July 2014 to February 2019. Prior to Moscow, he organized the 2013 G8 Summit in Lough Erne, Northern Ireland, working out of 10 Downing Street. He recently published his memoir, "A Misfit in Moscow: How British diplomacy in Russia failed, 2014-2019."
https://responsiblestatecraft.org/ukrai ... r-the-war/