Putin ký thỏa ước với Việt Namnhằm củng cố quan hệ ở châu Á
và bù đắp sự cô lập ngày càng tăng của Moscow
20 THÁNG 6 NĂM 2024
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Việt Nam Tô Lâm (phải)
nâng cốc trong tiệc chiêu đãi tại Nhà hát Lớn Hà Nội vào ngày 20 tháng 6 năm 2024.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Năm đã ký ít nhất hàng chục thỏa thuận với người đồng cấp Việt Nam và đề nghị cung cấp nhiên liệu hóa thạch, bao gồm cả khí đốt tự nhiên, cho Việt Nam trong chuyến thăm cấp nhà nước diễn ra khi Moscow đang tìm cách tăng cường quan hệ ở châu Á để bù đắp sự cô lập quốc tế ngày càng tăng của nước này. về cuộc chiến ở Ukraina .
Putin và Tổng thống Tô Lâm nhất trí tăng cường hợp tác trong lĩnh vực giáo dục, khoa học công nghệ, thăm dò dầu khí và năng lượng sạch. Hai nước cũng nhất trí xây dựng lộ trình xây dựng trung tâm khoa học và công nghệ hạt nhân tại Việt Nam.
Trong số 12 thỏa thuận được công bố công khai, không có thỏa thuận nào liên quan công khai đến quốc phòng nhưng bà Lam cho biết có những thỏa thuận khác không được công khai.
Putin cho biết hai nước có chung lợi ích trong việc “phát triển một cấu trúc an ninh đáng tin cậy” ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi không có chỗ cho “các khối chính trị-quân sự khép kín”. Bà Lam nói thêm rằng cả Nga và Việt Nam đều mong muốn “hợp tác hơn nữa về quốc phòng và an ninh để đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống”.
Nigel Gould-Davies, thành viên cấp cao của Nga và Eurasia của International, cho biết các thỏa thuận giữa Nga và Việt Nam không thực chất như hiệp ước mà Putin đã ký với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un hôm thứ Tư, cam kết hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp bị xâm lược. Viện Nghiên cứu Chiến lược ở London và là cựu đại sứ Anh tại Belarus.
Ông Nguyễn Khắc Giang, nhà phân tích tại Viện ISEAS-Yusof Ishak của Singapore, cho biết các chuyến thăm gần đây của Putin tới Trung Quốc và hiện nay là Triều Tiên, Việt Nam là những nỗ lực nhằm “phá vỡ sự cô lập quốc tế”.
Giang cho biết Nga quan trọng đối với Việt Nam vì hai lý do: Đây là nhà cung cấp thiết bị quân sự lớn nhất cho quốc gia Đông Nam Á và công nghệ thăm dò dầu khí của Nga giúp duy trì các yêu sách chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông đang tranh chấp.
Việt Nam cũng đã cấp phép cho công ty dầu mỏ Zarubezhneft do nhà nước Nga kiểm soát để phát triển một lô ngoài khơi bờ biển phía đông nam của mình.
Về vấn đề Biển Đông, bà Lâm nói rằng cả hai bên sẽ “ủng hộ và đảm bảo an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không” cũng như giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế mà không sử dụng vũ lực, theo truyền thông chính thức của Việt Nam.
Putin đến Hà Nội vào sáng thứ Năm từ Triều Tiên sau khi ký hiệp ước chiến lược , diễn ra khi cả hai nước phải đối mặt với tình trạng bế tắc leo thang với phương Tây và có thể đánh dấu mối liên hệ mạnh mẽ nhất của họ kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh.
Tại Hà Nội, Putin cũng đã gặp chính trị gia quyền lực nhất Việt Nam, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Phạm Minh Chính, theo Thông tấn xã chính thức Việt Nam.
Putin lái xe đến Phủ Chủ tịch Việt Nam vào chiều thứ Năm, nơi ông được chào đón bởi các học sinh vẫy cờ Nga và Việt Nam.
Nhiều điều đã thay đổi kể từ chuyến thăm Việt Nam gần đây nhất của Putin vào năm 2017. Nga hiện phải đối mặt với một loạt lệnh trừng phạt do Mỹ dẫn đầu vì xâm lược Ukraine. Năm 2023, Tòa án Hình sự Quốc tế ở Hague đã ban hành lệnh bắt giữ Putin vì cáo buộc tội ác chiến tranh, khiến nhà lãnh đạo Nga gặp khó khăn trong việc công du quốc tế. Điện Kremlin bác bỏ lệnh này vì cho rằng lệnh này “vô hiệu”, nhấn mạnh rằng Moscow không công nhận thẩm quyền của tòa án.
Chuyến đi của Putin đã dẫn đến sự chỉ trích gay gắt từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, trong đó nói rằng “không quốc gia nào được phép cho Putin một nền tảng để thúc đẩy cuộc chiến tranh xâm lược của ông ta và mặt khác cho phép ông ta bình thường hóa hành vi tàn bạo của mình”. Nếu Putin được phép đi lại tự do, điều đó “có thể bình thường hóa những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế trắng trợn của Nga”, nó nói trong một tuyên bố.
Hoa Kỳ và các đồng minh ngày càng bày tỏ lo ngại về một thỏa thuận vũ khí có thể xảy ra, trong đó Triều Tiên cung cấp cho Nga những loại đạn dược rất cần thiết để sử dụng ở Ukraine để đổi lấy sự hỗ trợ kinh tế và chuyển giao công nghệ của Nga có thể tăng cường mối đe dọa từ các chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. .
Cả hai nước đều phủ nhận cáo buộc chuyển giao vũ khí, vi phạm nhiều lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc mà Nga đã thông qua trước đó.
Ridzwan Rahmat, một nhà phân tích của công ty tình báo quốc phòng Janes có trụ sở tại Singapore cho biết, khó có khả năng Việt Nam sẽ cung cấp số lượng vũ khí đáng kể cho Nga và gây nguy hiểm cho những tiến bộ mà nước này đã đạt được với các thành viên NATO về thiết bị quân sự, đặc biệt là Mỹ.
Rahmat nói: “Tôi cho rằng Việt Nam sẽ không muốn mạo hiểm, khơi dậy cơn thịnh nộ của các nước phương Tây bằng cách cung cấp cho người Nga”.
Hà Nội và Moscow có quan hệ ngoại giao từ năm 1950, và năm nay đánh dấu 30 năm hiệp ước thiết lập “quan hệ hữu nghị” giữa Việt Nam và Nga. Prashanth Parameswaran, thành viên Chương trình Châu Á của Trung tâm Wilson, cho biết Việt Nam đang “củng cố” mối quan hệ đó ngay cả khi nước này đang đa dạng hóa với các đối tác mới hơn.
Bằng chứng về mối quan hệ lâu dài và ảnh hưởng của nó có thể được nhìn thấy ở các thành phố của Việt Nam như thủ đô, nơi nhiều khu chung cư kiểu Xô Viết giờ đây bị các tòa nhà chọc trời lấn át. Một bức tượng của Vladimir Lenin, người sáng lập Liên Xô , đứng trong công viên nơi trẻ em trượt ván vào mỗi buổi tối. Nhiều người trong giới lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam đã học tại các trường đại học Liên Xô, trong đó có Tổng bí thư Trọng.
Trong bài viết cho Nhân Dân, tờ báo chính thức của Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Putin cảm ơn “những người bạn Việt Nam vì lập trường cân bằng trong cuộc khủng hoảng Ukraine” và ca ngợi nước này là “người ủng hộ mạnh mẽ trật tự thế giới công bằng” dựa trên luật pháp quốc tế. bình đẳng và không can thiệp về mặt địa chính trị.
Chính sách thực dụng “ngoại giao tre” của Việt Nam – một cụm từ do Trọng đặt ra để ám chỉ tính linh hoạt của cây, uốn cong nhưng không gãy trước những cơn gió ngược đang thay đổi của địa chính trị toàn cầu – đang ngày càng được thử thách.
Là một cường quốc sản xuất và ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam đã đón tiếp cả Tổng thống Mỹ Joe Biden và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2023.
Cựu đại sứ Gould-Davies cho biết chuyến thăm của Putin rất quan trọng đối với Hà Nội trên bình diện ngoại giao.
Ông nói: “Có lẽ đối với Việt Nam, vấn đề chỉ là chứng tỏ rằng nước này có thể duy trì sự cân bằng rất linh hoạt trong chính sách ngoại giao tre của mình”. “Trong vòng một năm, họ đã tổ chức các chuyến thăm của nguyên thủ quốc gia của ba quốc gia hùng mạnh nhất thế giới, điều này khá ấn tượng.”
Ông nói, đối với Nga, chuyến thăm dường như thiên về quang học hơn bất kỳ điều gì khác, khi Moscow tìm cách can dự và gây ảnh hưởng đến các quốc gia khác, đặc biệt là ở khu vực được gọi là Phương Nam toàn cầu.
Ông nói: “Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, Putin đã không thể đi du lịch nhiều hoặc rất xa, và ông ấy thực hiện rất ít chuyến đi ra ngoài các quốc gia thuộc vùng vũ trụ thuộc Liên Xô cũ”.
Việt Nam vẫn giữ thái độ trung lập trước việc Nga xâm lược Ukraine. Nhưng tính trung lập ngày càng phức tạp hơn,
Việt Nam cần sự hỗ trợ từ Mỹ để thúc đẩy tham vọng kinh tế và đa dạng hóa quan hệ quốc phòng, Parameswaran cho biết. “Họ phải điều chỉnh cẩn thận những gì họ làm với Nga trong môi trường căng thẳng gia tăng giữa Washington và Moscow.”
Thương mại song phương giữa Nga và Việt Nam đạt tổng cộng 3,6 tỷ USD vào năm 2023, so với 171 tỷ USD với Trung Quốc và 111 tỷ USD với Mỹ.
Kể từ đầu những năm 2000, Nga chiếm khoảng 80% lượng vũ khí nhập khẩu của Việt Nam. Con số này đã giảm dần trong những năm qua do Việt Nam nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung. Nhưng để hoàn toàn thoát khỏi Nga sẽ cần có thời gian, Giang nói.
Andrew Goledzinowski, đại sứ Úc tại Việt Nam, viết trên nền tảng truyền thông xã hội X.
Ông viết: “Việt Nam sẽ luôn hành động vì lợi ích của Việt Nam chứ không phải của ai khác”.
https://www.cnbc.com/2024/06/21/putin-s ... ation.html