*
Thuốc và sái.
À... chắc ôn vàng hổng biết hưởng sái là chi dzồi, bị ôn hồi đó chắc còn nít nôi nên chưa từng thấy.
Như vầy...
Hồi nẳm, người mình, thường nhứt là đờn ông, y hình ai cũng hút thuốc dzáo chọi.
Và thuốc để hút ở đây chia làm hai loại : Thuốc lá và thuốc phiện.
Gọi là thuốc lá vì nó là cái lá mang phơi mang sấy cho khô, rồi xắt nhuyễn ra đặng hút.
Lá ở đây thuộc họ
Solanaceae tức họ thuốc lá.
Họ này là những cây có hoạt tánh gây lơ tơ mơ, trong đó đáng kể nhứt là chi
Nicotiana chứa nicotine.
Và trong chi Nicotiana này thường nghe nhắc tới nhiều nhứt là
Nicotiana tabacum dùng làm thuốc lá.
Tại việc nam, thuốc lá là thuốc của đám thời thượng phong lưu theo tây học. Nông dân cày sâu cuốc bẫm chỉ hút thuốc lào.
Thuốc lào thuộc chi
Nicotiana rustica có nồng độ nicotine gấp ba bốn lần cao hơn.
Người đang quen thuốc lá nhảy sang thuốc lào thường có màn "say thuốc" lơ tơ mơ tới bí tỉ.
Còn thuốc lào mà phì phèo thuốc lá thì thiệt hổng thấm vào đâu, lạt lẽo tới chán nản.
Thuốc lá được vấn trong giấy bản thành từng điếu, rồi châm mồi lửa và nhâm nhi.
Thuốc lào được viên thành những viên nhỏ, kêu bằng bi thuốc, bỏ vào "điếu" mà hút.
Điếu tùy hình dạng để có tên gọi khác nhau : điếu bát, điếu cày điếu ống. Điếu bát là cái bình, thường bằng men sứ, còn điếu ống điếu cày làm bằng nứa bằng tre.
Cũng trong họ
Solanacea còn có một cây thuốc nữa có tên
Datura tức thuốc mê, gây lơ tơ mơ dữ tợn.
Thời cổ đại, Datura được các thày phù thủy dùng rất nhiều với mục đích thôi miên phù phép trong tế tự.
Mới gần đây các vị cao niên việt nam tại Paris còn được khuyến cáo chuyện "Quỉ hà hơi" và hơi hà ở đây là hơi Datura đậng hốt tư trang tiến bạc - coi bài viết của BV kìa -
(
Phải mở cái ngoậc ở đây là... Lú thấy có chi đó khó cắt nghĩa cho thông.
Datura vào mạch máu bằng đường hô hấp (nghĩa là hút phì phèo) hay đường tiêu hóa (nghĩa là nhai hay nuốt) thì mới có "ép-phê". Nay có đứa phì phèo xong phun vào mặt mình thì sao mà say cho đậng nè trời !
Giả như có thiệt, thì cái nồng độ chứa trong khói phun ra ngoài không khí ấy hẳn phải thiệt cao, thành ra chính đứa phun khói cho ta hít dám chừng nó lơ tơ mơ còn hơn ta nữa lận.
Nên rồi hổng hiểu tin tức nọ đúng được nhiêu phần, hay chỉ là tin đồn đậng hù cho người già đừng lận tiền bạc trang sức trong người khi xuống phố chăng ?)
Thuốc lá, thuốc lào, thuốc mê, vì là lá phơi sấy khô nên khi cháy là cháy trọn thành tro bụi.
Tự điển Lê Quí Đồn gọi ba cái nắm lá thuốc trong họ
Solanaceae này đây là "
tương tư thảo" nghĩa là cỏ tương tư, ám chỉ đặc tánh sanh nghiền.
*
Thuốc phiện thuộc một họ thực vật khác có tên
Papaveraceae, trong đó có chi
Papaver kêu bằng Poppies hay anh túc. Và nổi đinh đám nhứt là
Papaver somniferum dùng làm thuốc phiện.
Thuốc phiện là một loại nhựa tiết từ bầu hoa (xem hình bên dưới). Hoa thuốc phiện khi chín vừa tới cữ thì dao được dùng để rạch dọc trên thân bầu mà hứng nhựa. Nhựa là một loại mủ, kêu bằng resine, trắng như sữa, tiếp xúc với không khi môt chập sẽ sậm màu từ từ. Nhựa này kêu bằng thuốc thô, sẽ được dóng thành từng bánh rồi chở về nhà máy đậng tinh chất thành thuốc phiên xong mang ra thị trường cho đám
"đi mây về gió" thong thả... phi lạc.
Thuốc phiện được hút bằng tẩu. Thuốc cũng được viên thành bi và nhét vào bầu tẩu, xong kê nghiêng trên đèn cho thuốc cháy nóng lên mà hít lấy khói.
Hút thuốc phiện do đó còn được gọi là "nằm bàn đèn", hàm nghĩa hút trong vị thế nằm nghiêng, đầu gối cao trên một chiếc gối gỗ, bàn đèn là cái khay chứa lỉnh kỉnh những vật liệu cần thiết như đèn, kim tiêm, dọc tẩu, bầu tẩu, dao cạo..v.v
Tui gọi là kim tiêm nhưng thiệt ra hổng tiêm hổng chích chi dzáo. Tiêm thuốc chỉ việc vê thuốc và nhét vào bầu tẩu. Kim là cọng sắt dẹp một đầu, hơ trên đèn cho nóng, xong nhúng trong lọ đựng thuốc, hơ và nhúng thế nhiều bận, cốt để lớp thuốc sau "áo" lấy lớp thuốc trước, sao cho thành bi thuốc. Khi viên bi lớn đủ cữ sẽ được nhét vào lỗ của bầu tẩu, rồi mới kê bầu tẩu sát trên đèn mà hút.
Như đã nói trên kia, chuyện cháy của thuốc lá thuốc lào là cháy trọn. Trong khi ấy, phần thì thuốc phiện là resine mủ nhựa, phần thì cách châm hút cũng khác, nên rồi thuốc phiện chỉ cháy sương sương một phần chớ hổng trọn.
Khi hút xong, trong bầu tẩu bao giờ "hương rơi phấn thừa" cũng còn đọng lại, và được gọi là sái.
Dùng con dao nhỏ thọc vào trong bầu rồi vét cho sái rớt ra. Sái một là cặn của lần hút thứ nhứt, sái nhì la lần nhì v.v.
Càng nhiều lần chứng nào thì nồng độ thuốc phiện trong đám sái càng giảm xuống.
Nhà giàu lắm tiến lắm bạc nên hút thuốc chớ đời mô hút sái.
Dân trung lưu hà tiện có thể lấy sái một trộn thêm thuốc mới rồi hút tiếp.
Sái càng "già tuổi già lứa" chứng nào thì độc tánh càng tăng chừng nớ. Nghĩa là nghiện ngập mà nghèo nên phải dùng sái hai sái ba sẽ kéo tuổi thọ tụt lẹ hổng ngờ.
Rồi vì nồng độ thuốc phiện trong sái không còn đủ nữa để gây ép phê phi, dân nghiền kiết xác chơ liều và chơi bạo, nấu sái với nước lạnh, lọc hết cạn rồi chích thẳng vào tĩnh mạch, chắc chết (và chết chắc) là chuyện hậu xét.
"hưởng sái" do đó, hàm nghĩa được ban phát ân huệ chùa nên có sái free, hổng mất tiền mua. Mua sái về xài hổng kêu là hưởng sái.
Nói dzầy mấy em nhỏ nít nôi (phi phi, nắng, mimi, VN, BV) và mấy em lỡ lỡ sồn sồn (HVn, NH, LH..) nghe có rõ hông hử ?
Mà rồi sao Lú rành rọt à ? Chời ơi chời, nghề của nàng, họ nội lẫn họ ngoại đầy dẫy những tiên lão tiên ông, bàn đèn bí tỉ và mây gió tunh hoành, thành hổng rành rọt sao được ! Thế hệ ông hư tới hổng ngờ, nhưng thế hệ tía thì hiền hẳn lợi
(hổng hút sách, chỉ... cờ bạc trai gái vớ vẩn sương sương thôi hà

)
*