*
Dà bữa nay bổn rạp chiếu phim chiến tranh No Man's Land, NML.
NML là hổn hợp sản xuất của nhiều nước, lấy bối cảnh cuộc chiến Bosnia 1992-1998, trong đó vài ba tội phạm chiến tranh của cả đôi bên đã được lôi ra xử cho vui (vì không tới đâu) tại toà án quốc tế.
NML đoạt Oscar phim ngoại quốc xuất sắc 2001 và đẩy tên tuổi đạo diễn Danis Tanović lên vòm trời nghệ thuật thứ bảy.
No man's land để chỉ vùng địa đầu giới tuyến, phân chia hai vùng đất thù, nơi quân đội hai bên dễ dàng nhìn thấy nhau. Rồi để an toàn liên lạc di chuyển, tránh đạn từ đối phương, quân hai bên buộc phải đi dưới những "giao thông hào" đào ngang mặt đất.
Phim NML kể chuyện chiến tranh Bosnia, một bên là quân đội Bosnia-Herzegovia (bao gồm quân đội "chánh qui" huấn luyện bài bản cùng dân quân "du kích" thiếu huấn luyện lẫn trang bị) và bên kia là quân thiện chiến Serbs tức Yugoslavia cũ.
Trong chuyến "đi kích" tại địa đầu giới tuyến ấy, đám Bosnia-Herzegovia rơi vào ổ phục kích của Serbs, rồi cơ duyên dun rủi, mỗi bên chỉ sống sót một người. Hai chiến binh ấy kẹt giữa lằn đạn của cả hai bên. và bản năng sanh tồn buộc chúng phải nương tựa vào nhau..
Cốt truyện hay.
Bố cục chặt chẽ và lôi cuốn
Hình ảnh, cắt xén trung bình
Nhạc dở
Rate A-.
Một phim đáng coi, khôi hài hổng chừng và rất khốc liệt.
*
Nam tư là một liên bang bao gồm 6 nước cộng hoà xã hội, khác biệt về sắc tộc phong tục tôn giáo : Bosnia and Herzegovina, Croatia, Macedonia, Montenegro, Slovenia, and Serbia. Trong đó Serbia quan trọng nhứt và rộng nhứt (với 2 phần đất Vojvodina và Kosovo),
Thời nhỏ, lõm bõm nghe người lớn nhắc tới CS Nam tư, và tên tuổi Tito gốc croat được nghe như một nhà chánh trị maxist dân tộc, nghĩa là tuy theo chủ nghĩa CS đấy, nhưng vẫn tìm cách thoát khỏi quĩ đạo đàn anh sô viết.
Bàn tay lãnh đạo của lãnh tụ Tito sắt nhôm chi hổng biết, nhưng tin tức từ trong, theo đúng chánh sách, không lọt ra thế giới bên ngoài bao giờ.
Tito hay dở thế nào, đã làm gì cho liên bang Nam tư thì thiệt cũng ai hổng biết luôn.
Năm 1980, hoàng đế Tito băng hà, liên bang Nam tư rục rịch tranh dành địa vị qua thanh trừng nội bộ đảng.
Năm 1989, chế độ CS cáo chung ngay từ cái nôi cách mạng nga. Cộng hoà liên bang sô viết giải thể, kéo theo chuyện giải thể của khối cộng sản Nam tư. Các vùng đất nhỏ bao quanh Serbia rục rịch tuyên bố độc lập tự chủ bằng lá phiếu trưng cầu dân ý (referendum). Liên bang cộng hoà xã hội Nam tư cáo chung năm 1991 để trở thành nhiều quốc gia tự trị.
Việc tan rã liên bang Nam tư đã tạo những rắc rối khó giải quyết ổn thoả trong phần đất Bosnia-Herzegovia.
Lý do : đây là vùng trộn lộn của nhiều sắc dân khác biệt tôn giáo cội nguồn, dẫn đến cuộc nội chiến đẫm máu kéo dài 6 năm ròng rã, mãi cho tới khi qua trung gian liên hiệp quốc, mới ngưng chiến tạm thời chờ tìm ra giải pháp kết thúc chiến tranh. Và cái nồi thuốc súng ấy, tới nay vẫn âm ỉ nóng, có thể sẽ bùng nổ lại bất cứ lúc nào
Cuộc chiến Bosnia phức tạo rối nùi bắt nguồn từ khác biệt chủng tộc, tôn giáo, chánh trị.
Cộng hoa xã hội Bosnia-Herzegova là phần đất cư ngụ nhiều sắc dân theo những tôn giáo khác nhau :
- Muslim Bosniaks 44%
- Orthodox Serbs 32.5%
- Catholic Croats 17%
- Yugoslav 6% (thành phần dân chúng tự nhận mình thuộc Liên bang CHXH Nam tư cũ, nghĩa là gắn bó với chủ nghĩa XH cũ)
Cần phân biệt ở đây : Bosnian Serb là dân Bosnia gốc Serb, và Serbian Serbs lả dân Serbs ở Serbia.
Ngày 29 Febuary 1992, với kết quả trưng cầu dân ý, Bosnia-Herzegovia tuyên bố độc lập. Nhưng đám Bosnian Serbs cương quyết bác bỏ kết quả này, và họ được chánh phủ trung ương Serbia (tức yugoslavia cũ) nhảy vào hậu thuẫn.
Vin lý do được người anh em Bosnian Serbs yêu cầu giúp đỡ và bảo đảm an ninh, quân đội nhơn dân Yugoslavia (tức Serbia) tiến vào Bosnia, chiếm các vùng đất nơi có người Serb sanh sống. Và chiến tranh bùng nổ, nặng mùi cả tôn giáo (Muslim Orthodox, Catholic) lẫn sắc tộc (Bosniaks, Serbs, Croats). Đã xảy ra chuyện diệt chủng ethnic cleansing mà dân bosnaks và croats phải gánh chịu. Thành phố thế vận hội 1976 Sarajevo nổi tiếng của Bosnia-Herzegova, hầu như bị bom đạn san thành bình địa.
Sau đây Lú dán vào 3 sites có phim, đậng bà con hổng coi được cái này thì còn cái khác heng.
-
http://putlockerr.ac/tt0283509-watch-No ... ocker.html
-
http://www.mojvideo.com/video-no-man-s- ... d4a68f307a
-
http://zumvo.so/watch-no-mans-land-i-2001-7331
*
Chiến tranh bao giờ cũng tàn bạo và thường khi vô nghĩa
Nhưng có khi, đôi khi... đã vẫn phải để xảy ra, vì rằng, trong trường hợp bất khả kháng, đây là con đường duy nhứt dẫn đến hòa bình trong nghĩa toàn vẹn và đích thực.
Vi phải chiến đấu sống mái cùng kẻ thù thì mới bảo đảm được an bình hạnh phúc dài lâu cho con dân đất nước. Và an bình hạnh phúc ấy, trong nghĩa hẹp, là yên ổn mái ấm gia đình, quân binh môi trường sống của xã hội, trong nghĩa rộng, là đôc lập tự chủ và tự do (tất cả viết hoa)
Dĩ nhiên khẩu hiệu chiến tranh trưng ra luôn luôn phải hạp lý mới có thể chiêu dụ được lòng đồng thuận của đám đông, để tất cả đều dốc chí xả thân hy sinh cho cuộc chiến, với đích nhắm sau cùng là tương lai dất nước và hanh phuc con cháu mai sau.
Nhưng... đã có những cuộc chiến tranh chưa thể hiểu được hay không bao giờ hiểu được. Hoậc có thể hiểu đấy nhưng cái giá trả đã quá đắt, tới nỗi từ ngoài ngó vào, người ta phải ta thán ngậm ngùi vì hậu quả khốc liệt của hy sinh tổn thất, vật chất lẫn tinh thần, trong đó có thương vong nhơn mạng lẫn suy đồi luân lý đạo đức xã hội.
Những cuộc chiến vì lý tưởng dĩ nhiên là được ca ngợi. Và lý tưởng ở đây nằm trong chiều hướng xây dựng và bảo đảm nhơn phẩm con người. Nhưng lý tưởng vốn là tấm huân chương hai mặt, có khi được dùng như một chiêu bài hữu dụng với mục đích ẩn ý lợi lộc phía sau.
Nên rồi, lý tưởng đích thực của một cuộc chiến hằn không phải là những khẩu hiệu được hô hào để thúc dục lòng dân trong chiến tranh và thành tựu của cuộc chiến, nhưng là những thay đổi hình thành tốt đẹp trong xã hội, sau khi cuộc chiến kết thúc.
NML là một bi kịch dậm nét khôi hài tới chát chủa, làm nghẹt thở người xem, khiến ta không biết nên khóc hay nên cười ! Rồi cúi đầu nhìn lại thân phận nhược tiểu của đất nước, để so sánh và hiểu thêm rằng : Tự mình phải cứu lấy mình, đừng trông chờ bất cứ gì từ quốc tế. Tự cứu nghĩa là tự giải thoát, hy sinh nữa nếu cần, và trên nhứt là cần phải có người lãnh đạo tầi giỏi khéo léo và sáng suốt, một lòng vì đại cuộc.
Một xứ sở với một đảng duy nhứt độc quyền, với đám lãnh đạo lố nhố bên trong chỉ toàn bọn mặt ngựa đầu trâu, thì than ôi, cơ hội vươn mình ra cùng thế giới của dân tộc việt hản còn lâu lắm - chưa kể là có thể đang trên đường vào tuyệt lộ !
Cuộc chiến đã kết thúc 41 năm.
Hòa bình - cái gọi là hòa bình - đã hiện diện 41 năm.
Thành quả xây dựng trong 41 năm ấy, người dân việt trong nước thực sự đã hưởng được những gì (từ việc mỹ cút ngụy nhào) thay vì lại trở thành nạn nhân của một đám thổ phỉ đỏ, tinh vi trong bóc lột và tàn bạo trong cai tri rất nhiều lần hơn !
Vết thương tháng tư là vết thương không lành, có thể sẽ không bao giờ lành trong lòng người việt xa xứ.
2016/04/26
*