người vợ nói gì với vua
mà chồng được tha và được thưởng 60 lạng vàng
Úc Văn • 08:30, 25/05/24
Vào thời Xuân Thu, vua Tấn Bình Công của nước Tấn giao cho một người thợ làm cung nổi tiếng chế tạo một chiếc cung. Người thợ này phải mất đến ba năm để hoàn thành. Khi nhận cung và bắn thử, Tấn Bình Công kéo dây và thả tên nhưng không thể xuyên thủng một mảnh giáp. Mảnh giáp là bộ phận được làm từ da hoặc kim loại, gắn lại làm áo giáp cho binh sĩ.
Tấn Bình Công vô cùng tức giận, ra lệnh bắt người làm cung, chuẩn bị hành hình. Vợ của người làm cung là con gái của Phồn Nhân (tên chức quan) ở nước Tấn, cầu xin rằng: "Thiếp là con của Phồn Nhân, là vợ của người làm cung. Xin cho thiếp được bái kiến đại vương".
Vua Tấn Bình Công đồng ý gặp nàng.
Vợ của người làm cung nói:
"Đại vương đã nghe đến đức hạnh của Công Lưu (được xem là ông tổ của hoàng thất nhà Chu, họ Cơ, tên Lưu) ngày trước chưa ạ? Trâu dê dẫm đạp lau sậy, ngài ấy vẫn đau lòng vì người dân. Người có ơn đến cả cây cỏ, làm sao có thể giết người vô tội?
Có người trộm rồi ăn thịt tuấn mã của Tần Mục Công (vua nước Tần), nhưng ngài ấy vẫn ban rượu cho họ uống, để tránh thịt ngựa làm hại cơ thể (1).
Có một vị tướng (do say rượu trong yến tiệc nên đã vô lễ) kéo áo ái phi của Sở Trang Vương (khi ấy ái phi của Sở Trang Vương giãy giụa đã giật đứt dây mũ của người này), nhưng ngài ấy lại ra lệnh cho các quan giật đứt dây mũ rồi tiếp tục uống rượu vui vẻ (2).
Nhân đức của cả ba vị vua này trải khắp thiên hạ, cuối cùng đều được thiện báo, tiếng thơm lưu truyền đến ngày nay”.
"Ngày xưa, vua Nghiêu chủ trương tiết kiệm, không trang hoàng xa hoa. Bậc thềm chỉ có ba bậc, ông còn cho rằng những người thợ phải làm việc vất vả. Ông khiến những người sống ở đó thì an nhàn.
Hôm nay, chồng của thiếp chế tạo cây cung này cũng vô cùng vất vả. Gỗ của cung sinh trưởng ở núi Thái Sơn, phải tìm kiếm rất nhiều ngày. Còn có sừng châu nước Yên, lấy gân nai để buộc, quét keo bong bóng cá. Bốn loại nguyên liệu này đều là nguyên liệu thượng hạng trong thiên hạ. Đại vương bắn không xuyên qua được miếng giáp là vì ngài không biết bắn cung, nhưng ngược lại còn muốn giết chồng của thiếp. Đó chẳng phải là rất sai lầm hay sao?"
Vợ của người làm cung nói tiếp:
"Thiếp nghe nói, trong phương pháp bắn cung, tay trái như đẩy hòn đá lớn, tay phải như dính chặt mũi tên mà kéo về phía sau; tay phải buông tên, tay trái không chút lay động. Đó mới là phương pháp bắn cung".
Tấn Bình Công dựa theo những điều nàng nói để bắn cung. Kết quả bắn xuyên qua được bảy miếng giáp
Người làm cung lập tức được thả, còn được ban cho 60 lượng vàng
Chú thích:
Câu chuyện Tần Mục Công bị trộm ngựa
Thời Xuân Thu ở Trung Quốc, vua nước Tần là Mục Công đi săn ở núi Lương Sơn, đến đêm mất mấy con ngựa. Tần Mục Công sai người đi tìm, thấy một nhóm hơn 300 người mặc áo rách, chân đi dép cỏ đang cùng nhau ăn thịt ngựa. Quân sĩ về báo, xin đem người vây bắt. Tần Mục Công than rằng: “Ngựa đã chết rồi mà nay lại giết người nữa thì dân trong nước sẽ bảo ta quý ngựa hơn người”.
Nói xong lại truyền đem mấy chục hũ rượu đến cho nhóm người ăn thịt ngựa và bảo rằng: “Chúa công tôi thấy các người ăn thịt ngựa mà không uống rượu như thế dễ sinh bệnh, vậy sai tôi đem rượu tới để ban cho các người”.
Câu chuyện Sở Trang Vương cho quần thần giật đứt dây mũ trong yến tiệc
Sở Trang Vương mở yến tiệc chiêu đãi quần thần, uống rượu say sưa đến lúc trời tối. Đèn trong cung bị gió thổi tắt, khi ấy có người kéo quần áo của người đẹp đang dâng rượu. Trong lúc vùng vẫy thoát ra, người đẹp đã giật đứt dây mũ của người này rồi tố cáo với Sở Trang Vương rằng chỉ cần thắp đèn lên, người nào không có dây mũ thì chính là người đã trêu ghẹo mình. Sở Trang Vương nói: "Ban thưởng rượu để mọi người uống say nên mới thất thất lễ, sao có thể vì làm rõ sự thanh khiết của phu nhân mà sỉ nhục các tướng sĩ được?"
Thế rồi, Sở Trang Vương lệnh cho quần thần rằng: "Hôm nay hãy uống rượu cùng với quả nhân, ai không kéo đứt dây mủ là không thỏa thích".
Quần thần cả trăm người đều kéo đứt dây mũ, sau đó mới thắp đèn lên. Mọi người uống say sưa thỏa thích mới tan tiệc
Ba năm sau, khi nước Tấn và nước Sở đánh nhau, có một vị tướng thường đi phía trước. Cả năm lần giao chiến, vị tướng này đều liều mình tham gia, sau đó đẩy lui quân địch, cuối cùng giành được chiến thắng. Sở Trang Vương thắc mắc hỏi rằng: "Quả nhân chưa từng đối xử với ngươi khác với những người khác, tại sao ngươi lại liều chết không chút do dự như vậy?"'
Vị tướng liền đáp rằng: "Thần đáng tội chết, trước đó uống rượu say đã thất lễ. Đại vương đã bỏ qua mà không trách phạt. Thần nhận được ơn trời biển của Đại Vương nên không dám không báo đáp, mong muốn có thể thịt nát xương tan, dùng tính mạng để giết giặc đã có từ lâu. Thần chính là người đã bị giật đứt dây mũ đêm đó".
Vì thế quân Sở đã đánh bại quân Tấn, trở thành bá chủ. Đây chính là "người có âm đức, tất có dương báo" (Người tích âm đức nhất định sẽ có được hồi báo tốt đẹp) (Từ "Thuyết uyển. Phục ân" của Lưu Hướng thời Tây Hán)
Úc Văn - Soundofhope Đức Nhân biên dịch
Tài liệu tham khảo: "Liệt nữ truyện - Biện thông" của Lưu Hướng thời Tây Hán.
